Polskie orzecznictwo w odpowiedzi na kształtowane roszczenia Banków stanęło na jednoznacznym stanowisku, że w polskim systemie prawnym brak jest podstaw prawnych do kierowania przez Banki tego typu roszczeń, w sytuacji uznania umowy kredytu waloryzowanego za nieważną w całości wskutek eliminacji z umowy kredytu klauzul niedozwolonych.

Co więcej polskie sądy podkreślały już wielokrotnie, że w orzecznictwie TSUE wykształcił się jednolity pogląd, że sądy krajowe mają obowiązek interpretacji prawa krajowego zgodnie z prawem UE, a stosując prawo krajowe, a zwłaszcza przepisy uregulowania przyjętego specjalnie w celu wprowadzenia wymogów dyrektywy, sąd krajowy jest zobowiązany interpretować prawo krajowe w możliwie najszerszym zakresie w świetle brzmienia i celu danej dyrektywy, aby osiągnąć rezultat przez nią przewidziany, a co za tym idzie, aby zapewnić zgodność z art. 288 akapit trzeci TFUE. Ochrona praw konsumentów w prawie UE ma swoje traktatowe źródło – art. 169 ust. TFUE. W orzecznictwie TSUE zwraca się zaś uwagę na potrzebę zapewnienia wysokiego poziomu ochrony konsumentów oraz konieczność przeciwdziałania pozbawieniu przepisów ich skuteczności. Celem dyrektywy 93/13 jest przyznanie konsumentom wysokiego poziomu ochrony. Prawodawca Unii wyraźnie wskazał w szczególności w art. 7 dyrektywy 93/13 w związku z motywem dwudziestym czwartym tego aktu, że organy władzy, w tym organy sądowe, muszą mieć do swojej dyspozycji stosowne i skuteczne środki umożliwiające położenie kresu stosowaniu nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich. Na gruncie postanowień dyrektywy 93/13 TSUE wielokrotnie wypowiadał się, że przepisy dyrektywy należy interpretować zgodnie z celem określonym w art. 7. Dyrektywa ma charakter sankcyjny wobec przedsiębiorców stosujących niedozwolone klauzule umowne, a zatem rozstrzygnięcia sądów krajowych nie mogą opierać się na wykładni przepisów prawa krajowego niweczącej de facto określone w dyrektywie cele. Należy zatem przeciwdziałać wyeliminowaniu zniechęcającego skutku wywieranego na  przedsiębiorców, ponieważ nadal byliby oni zachęcani do stosowania rzeczonych warunków, wiedząc, że nawet gdyby miały one być unieważnione, to jednak umowa mogłaby zostać uzupełniona w niezbędnym zakresie przez sąd krajowy, tak aby zagwarantować w ten sposób interes rzeczonych przedsiębiorców.

Powyższe stanowisko – co do niezasadności roszczeń Banków o tzw. „wynagrodzenie za korzystanie z kapitału”, czy również „waloryzację wypłaconego kapitały kredytu” – jednoznacznie potwierdził Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w swoich wyrokach w tym w wyroku z dnia 15 czerwca 2023 roku w sprawie C-520/21. We wskazanym orzeczeniu TSUE uznał, że w kontekście uznania umowy kredytu hipotecznego za nieważną w całości ze względu na to, że nie może ona dalej obowiązywać po usunięciu z niej nieuczciwych warunków art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 roku w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie wykładni sądowej prawa krajowego, zgodnie z którą instytucja kredytowa ma prawo żądać od konsumenta rekompensaty wykraczającej poza zwrot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania tej umowy oraz poza zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty.

Poza tym TSUE w wyroku z dnia 7 grudnia 2023 roku w sprawie C-140/22 orzekł, że artykuł 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 roku w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że w kontekście uznania nieważności w całości umowy kredytu hipotecznego zawartej z konsumentem przez instytucję bankową ze względu na to, iż umowa ta zawiera nieuczciwy warunek, bez którego nie może ona dalej obowiązywać, stoją na przeszkodzie temu, aby rekompensata żądana przez danego konsumenta z tytułu zwrotu kwot, które zapłacił on w wykonaniu rozpatrywanej umowy, została pomniejszona o równowartość odsetek. TSUE wskazał także, że skutki braku związania konsumentów abuzywnymi postanowieniami nie mogą być zawieszone albo uzależnione od spełnienia przesłanek przewidzianych przez prawo krajowe lub wynikających z orzecznictwa krajowego. W świetle tego stanowiska Bank ma obowiązek zwrócić kredytobiorcy odsetki za czas od momentu wezwania go do zapłaty przez kredytobiorcę, który chce się z Bankiem rozliczyć z nieważnej umowy kredytu.

Warto dodać, że wobec jednoznacznego stanowiska TSUE oraz polskich sądów powszechnych Banki zaczęły z początkiem 2024 roku cofać swoje roszczenia o tzw. „wynagrodzenie za korzystanie z kapitału” oraz „waloryzację wypłaconego kapitały kredytu” mając świadomość, że nie mają one prawa się ostać i chcąc oszczędzić chociażby kwotę uiszczoną tytułem opłaty od niezasadnego pozwu, żądając jej zwrotu z uwagi na cofnięcie powództwa.